Το Πεπρωμένο στην Κορεατική και την Ελληνική παράδοση

Το πεπρωμένο και η μοίρα αποτελούν θέμα πολλών φιλοσοφικών και θρησκευτικών θεωριών, αλλά και λογοτεχνικών έργων, καθώς και σύγχρονων ταινιών, και δικαιολογημένα, εφόσον απασχολούν τον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια. Αμέτρητες συζητήσεις έχουν γίνει, από την αρχαιότητα μέχρι την εποχή μας, γύρω από το εάν κάτι «είναι γραφτό να συμβεί», αν η ζωή μας είναι προδιαγεγραμμένη ή εάν τελικά υπάρχει Ελεύθερη Βούληση. Αυτή η μεταφυσική αγωνία έχει καταγραφεί στις παραδόσεις και τις λαϊκές αφηγήσεις, μέσα από τις οποίες βλέπουμε τις προσπάθειες των ανθρώπων να μάθουν, να καθορίσουν ή ακόμα και να αλλάξουν την μοίρα τους, με αποτελέσματα άλλοτε ευχάριστα και άλλοτε δυσάρεστα.

Το παρόν άρθρο εστιάζει στις ομοιότητες και τις διαφορές της ελληνικής και της κορεατικής αντίληψης σχετικά με το πεπρωμένο, μέσα από τις λαϊκές αφηγήσεις των δύο λαών. Ασφαλώς, το θέμα είναι πολύ μεγάλο για να αναλυθεί διεξοδικά σε λίγες παραγράφους, οπότε θα εστιάσουμε περισσότερο στην αφήγηση παραδοσιακών ιστοριών, βλέποντας τους μύθους και τους θρύλους των δύο χωρών. Επίσης, οι όροι μοίρα και πεπρωμένο δεν έχουν ακριβώς την ίδια ερμηνεία, όμως επειδή είναι αλληλένδετα, στο κείμενο χρησιμοποιούνται δίχως διάκριση.

Το αναπόφευκτο πεπρωμένο

Ως πεπρωμένο νοείται το αναπόφευκτο, το προδιαγεγραμμένο. Η μοίρα που έχει επιβληθεί στον άνθρωπο από κάποια ανώτερη δύναμη. Οι αρχαίοι λαοί πίστευαν ότι η μοίρα κάθε ανθρώπου βρισκόταν στα χέρια των θεών. Δεν μπορούσαν να της ξεφύγουν, αλλά μπορούσαν να την μάθουν ερμηνεύοντας τα θεόσταλτα σημεία μέσω των θυσιών και των προσφορών ή μέσα από χρησμούς και όνειρα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, όσο και αν προσπαθούσαν να το αποφύγουν ή να προετοιμαστούν για αυτό, το πεπρωμένο θα εκπληρώνονταν. Όπως μας πληροφορεί ο Ηράκλειτος, «όλα είναι γραμμένα», αλλά και σύμφωνα με τον Όμηρο «έτσι το όρισαν για τους θνητούς οι αθάνατοι, μοίρα του καθενός πάνω στη γη, που μας χαρίζει τα γεννήματά της» (Οδύσσεια, τ, 592-593).  

Για τους αρχαίους Έλληνες, τρεις θεότητες καθόριζαν τη μοίρα και το πεπρωμένο, και ειδικότερα την διάρκεια της ζωής ενός ατόμου και την κατανομή της δυστυχίας και του πόνου. Η Κλωθώ, η νεότερη, ήταν εκείνη που αποφάσιζε πότε θα γεννηθεί ένας άνθρωπος. Στη συνέχεια, έκλωθε το νήμα της ζωής του, δημιουργώντας το παρόν. Η Λάχεση, η μεσαία αδελφή, καθόριζε τι θα λάχει στον καθένα, δημιουργώντας το μέλλον. Με το ραβδί της μετρούσε το νήμα κάθε ζωής, αποφασίζοντας την διάρκεια. Τέλος, η Άτροπος, η μεγαλύτερη (ή η μικρότερη σε κάποιες αφηγήσεις) έκοβε το νήμα, καθορίζοντας τη στιγμή του θανάτου. Σε αρχαιότερες αφηγήσεις, συναντάμε την θεά της τύχης, Αίσα (ή Μοίρα), που θεωρούνταν σύνθρονη του Διός. Οι αποφάσεις για την μοίρα κάθε ανθρώπου παίρνονταν κατά την γέννησή του και κανένας θεός δεν είχε το δικαίωμα να επέμβει ή να την αλλάξει. «Γιατί αυτός ο κλήρος μου έχει λάχει να έχω πάντα, από την αλύγιστη τη Μοίρα», αναφωνεί ο Χορός στις Ευμενίδες. (Αισχ. Εὐμ. 331), αλλά και ο Όμηρος με την φωνή του Έκτορα στην Ιλιάδα (Η 488/89) μας πληροφορεί ότι: «δεν ξέρω και κανέναν να ξέφυγε ποτέ το ριζικό του, γραμμένο από τη μέρα που γεννήθηκε».

Η έννοια της μοίρας είναι το ίδιο βαθιά ριζωμένη και στην κορεατική παράδοση, σύμφωνα με την οποία κάθε τομέας της ζωής, ακόμα και το ερωτικό στοιχείο, καθορίζονται από τη μοίρα. Πολλές ιστορίες επικεντρώνονται στο πεπρωμένο που έχει προαποφασιστεί από υπερβατικές δυνάμεις και στον σεβασμό που πρέπει να δείξει ο άνθρωπος σε αυτή την μοίρα που έχει προκαθοριστεί από τους ουρανούς. Τόσο στην Κορέα όσο και στην Ελλάδα βρίσκουμε ιστορίες που δείχνουν την ανθρώπινη μοίρα να υλοποιείται με κάθε τρόπο, είτε ο πρωταγωνιστής συμμορφώνεται είτε αντιστέκεται στο πεπρωμένο του.

Στην Ελλάδα οι ιστορίες τείνουν να είναι πιο τραγικές, καθώς το πεπρωμένο και το αναπόφευκτο, ουσιαστικά συνδέθηκαν με τον θάνατο. Στον τραγικό μύθο του Οιδίποδα, όσο οι πρωταγωνιστές προσπαθούν να ξεφύγουν από το πεπρωμένο, τόσο περισσότερο βρίσκονται παγιδευμένοι στα δίχτυα του. Θέλοντας να ξεφύγει από την μοίρα που τον ήθελε να σκοτώσει τον πατέρα του και να παντρευτεί την μητέρα του, ο Οιδίποδας καταλήγει να κάνει, εν αγνοία του, ακριβώς αυτό.

Στο ίδιο μοτίβο, σε έναν μύθο του Αισώπου ένας πλούσιος πατέρας βλέπει σε όνειρο ότι ο γιος του θα πεθάνει από ένα λιοντάρι και αποφασίζει να χτίσει ένα πανύψηλο οίκημα, μέσα στο οποίο κλείνει τον γιο του για το υπόλοιπο της ζωής του, ώστε να αλλάξει το ριζικό του παιδιού. Για να κάνει όσο το δυνατόν πιο ευχάριστη την ατμόσφαιρα, είχε διακοσμήσει ακόμα και τους τοίχους της νέας κατοικίας του γιου του με διάφορες τοιχογραφίες και εικόνες όλων των ζώων, συμπεριλαμβανομένης εκείνης ενός λιονταριού. Αφού πέρασαν οι μέρες, ο απελπισμένος νεαρός, μην αντέχοντας πλέον τον εγκλεισμό του, βλέποντας την εικόνα του λιονταριού, θύμωσε και άρχισε να το κατηγορεί για όσα έπαθε, χτυπώντας με μανία την ζωγραφιά. Μια ακίδα από την ξύλινη επένδυση της τοιχογραφίας, όμως, τρύπησε το νύχι του παιδιού και η πληγή μολύνθηκε, οδηγώντας τον τελικά στον θάνατο, όπως είχε προβλεφθεί.

Σε όνειρο είδε και ο βασιλιάς της Λυδίας, Κροίσος, ότι ο γιός του, Άτυς, θα σκοτωθεί από σιδερένια αιχμή και τον κρατούσε πάντα προφυλαγμένο. Όταν, όμως, ένας άγριος κάπρος άρχισε να προκαλεί καταστροφές στην χώρα, ο Άτυς ζήτησε να συμμετάσχει στο κυνήγι, λέγοντας στον πατέρα του ότι δεν κινδυνεύει εφόσον το ζώο δεν διαθέτει σιδερένια αιχμή. Ο Κροίσος έστειλε μαζί του, ως φύλακα και προστάτη του παιδιού, τον Άδραστο, ο οποίος σημαδεύοντας τον κάπρο, πετυχαίνει και σκοτώνει τελικά τον Άτυ. Έτσι, για μια ακόμη φορά, η προφητεία εκπληρώνεται.

Εφόσον το πεπρωμένο θεωρούνταν κάτι απαρέγκλιτο και αυστηρά καθορισμένο, για να γλυκάνουν τις Μοίρες και να χαρίσουν στο παιδί καλή τύχη, σύμφωνα με την ελληνική παράδοση, την τρίτη μέρα μετά την γέννηση του μωρού έβαζαν στο δωμάτιο του τρία πιατάκια με γλυκά. Σε μια λίγο πιο σύγχρονη λαϊκή αφήγηση, ένα αντρόγυνο απέκτησε ένα παιδί. Την τρίτη ημέρα μετά την γέννηση, όταν θα έρχονταν οι τρεις Μοίρες, η μητέρα αντί να κοιμηθεί, κρύφτηκε για να ακούσει τι θα πουν. Η πρώτη είπε ότι το παιδί θα γίνει ένα πολύ όμορφο παλληκάρι. Η δεύτερη, ότι θα γίνει πολύ δυνατός και καλόψυχος. Η τρίτη, όμως, είπε πως όταν το παιδί γίνει είκοσι χρονών θα πέσει στο πηγάδι του σπιτιού και θα πνιγεί. Η μάνα δεν είπε σε κανέναν τίποτα, αλλά όταν το παιδί έγινε είκοσι χρονών, τα αποκάλυψε όλα στον άντρα της και του είπε να κλείσουν το πηγάδι. Και έτσι έκαναν. Μια μέρα, όμως, το παιδί πήγε και κάθισε εκεί που ήταν κάποτε το πηγάδι και αμέσως πέθανε.

Στην Κορέα συναντάμε τις Unmyeongdam, δηλαδή τις ιστορίες για το πεπρωμένο. Εδώ, όμως, η μοίρα δεν έχει να κάνει μόνο με τον θάνατο, αλλά με ολόκληρη την ζωή, επομένως, σε πολλές περιπτώσεις ο άνθρωπος, παρόλο που τελικά δεν ξεφεύγει από το «γραφτό» του, μπορεί να βρει την ευτυχία.

Το κορεάτικο παραμύθι «Προορισμένος Να Γεννήσει Πολλούς Γιους» (아들 많이 낳을 팔자) αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου που έμαθε από έναν μάντη πως η μοίρα του ήταν να κάνει πολλούς γιους. Καθώς δεν του άρεσε η ιδέα, λόγω της μεγάλης του φτώχιας, αποφάσισε να φύγει από το σπίτι του και να αλλάξει το πεπρωμένο. Στο δρόμο συνάντησε έναν πλούσιο άνδρα που είχε γυναίκα και πολλές παλλακίδες αλλά δεν είχε παιδιά. Όταν ο πλούσιος έμαθε την ιστορία, του ζήτησε να κοιμηθεί με τη γυναίκα του και τις παλλακίδες του για να του κάνουν πολλούς γιους. Όταν ο φτωχός άνδρας μπήκε στο δωμάτιο της τελευταίας παλλακίδας, εκείνη τον προειδοποίησε ότι αν δεν δραπέτευε από το σπίτι θα πέθαινε και τον βοήθησε να το σκάσει. Πολλά χρόνια αργότερα, οι γιοι του έψαξαν για τον βιολογικό τους πατέρα και έτσι ο άντρας ενώθηκε με τη σύζυγο, τις παλλακίδες και τους πολλούς γιους τους και έζησε ευτυχισμένος.

Η μοίρα είναι, επίσης, εκείνη που καθορίζει τα ζευγάρια. Η ιστορία Μπλε κλωστή, Κόκκινη κλωστή (청실홍실) μιλάει για έναν εργένη που είδε στο δρόμο μια ηλικιωμένη γυναίκα με ασημένια μαλλιά να δένει μπλε και κόκκινες κλωστές μεταξύ τους. Όταν την ρώτησε τι ακριβώς κάνει, εκείνη απάντησε ότι ένωνε άνδρες και γυναίκες σε ζευγάρια. Ο εργένης ρώτησε ποιαν ήταν προορισμένος να παντρευτεί και η γυναίκα απάντησε ότι ήταν ένα νέο κορίτσι από μια οικογένεια στην άλλη άκρη του βουνού. Τρομαγμένος, ο εργένης προσπάθησε να σκοτώσει τη νεαρή γυναίκα πετώντας της μια τεράστια πέτρα. Πολλά χρόνια αργότερα, ο εργένης διορίστηκε δικαστής και αποφάσισε να παντρευτεί. Στο γάμο, παρατήρησε ότι το μέτωπο και τα μάγουλα της νύφης ήταν βαμμένα με κόκκινο χρώμα και όταν την ρώτησε, η νύφη απάντησε ότι προσπαθούσε να καλύψει μια παιδική πληγή που είχε από έναν βράχο που τη χτύπησε. Τότε ο άνδρας κατάλαβε ότι η γυναίκα του ήταν εκείνο το κοριτσάκι που είχε χτυπήσει με τον βράχο και κατάλαβε ότι η ένωσή τους είχε προαποφασιστεί από τους ουρανούς.

Η ιδέα του προαποφασισμένου πεπρωμένου έχει υπάρξει θέμα πολλών σύγχρονων σειρών και ταινιών. Ταξιδεύοντας στον χρόνο, αφήνοντας για λίγο τις λαϊκές αφηγήσεις, βλέπουμε το ίδιο μοτίβο στην κορεάτικη σειρά του 2019, Extraordinary You (η οποία αποτέλεσε για εμένα αφορμή και έμπνευση για αυτό το άρθρο). Βασισμένη στο webtoon «July Found by Chance», η σειρά αφηγείται την ιστορία της Eun Dan-oh, μαθήτριας σε μια αριστοκρατική ακαδημία, που κάποια στιγμή συνειδητοποιεί ότι δεν είναι παρά ένας χαρακτήρας που ζει στον φανταστικό κόσμο των κόμικς και ολόκληρη η ζωή της δεν βασίζεται στις δικές της αποφάσεις, αλλά ελέγχεται εξολοκλήρου από τον παντοδύναμο, παντογνώστη και πανταχού παρόντα συγγραφέα. Καθώς δεν είναι ικανοποιημένη από την μοίρα που της έχει δοθεί, η Dan-oh αποφασίζει να ελέγξει το πεπρωμένο της, αλλάζοντας την πλοκή της ιστορίας. Όσο και αν προσπαθεί, όμως, αντιλαμβάνεται πως με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα γίνει αυτό που έχει προαποφασίσει ο συγγραφέας, διαφορετικά το τίμημα θα είναι πολύ μεγάλο. Μέσα από την αλληγορία, παρουσιάζεται εύστοχα η εικόνα μιας ζωής που είναι προαποφασισμένη από ανώτερες δυνάμεις, έξω από τον έλεγχο του ανθρώπου, καθώς και η πάλη των θνητών για να ξεφύγουν και να ελέγξουν τελικά οι ίδιοι τις ζωές τους.

Πως ξεφεύγει κανείς από το πεπρωμένο του;

Στην αρχαιότητα, από τα ομηρικά έπη ακόμα, βρίσκουμε ενδείξεις ότι οι θεοί μπορούν να αλλάξουν τη μοίρα ενός ανθρώπου, αλλά δεν επιλέγουν να το κάνουν διότι αυτό θα διατάρασσε την αρμονία και την τάξη, με πολύ άσχημες συνέπειες. Στην Ιλιάδα, ούτε ο ίδιος ο Ζευς δεν άλλαξε το πεπρωμένο του γιου του, Σαρπηδόνα, αφήνοντάς τον να σκοτωθεί από τον Πάτροκλο. Η αντίληψη περί της απολυτότητας και του αναπόφευκτου της μοίρας, όμως, σταδιακά άρχισε να αμφισβητείται και αναπτύχθηκαν νέες θεωρίες που ήθελαν τον άνθρωπο πρωταγωνιστή της ζωής του, αντί για κάποια υπερβατική δύναμη. Ο άνθρωπος αποκτά ελεύθερη βούληση και δεν μπορεί πλέον να συμβιβαστεί με το «γραφτό του» χωρίς να παλέψει για την ελευθερία του. Έτσι, στις λαϊκές αφηγήσεις, βλέπουμε περιπτώσεις θνητών που κατάφεραν, χάρη στην θεϊκή βοήθεια ή στις δικές τους προσπάθειες, να ξεφύγουν από την μοίρα και να αντιστρέψουν το πεπρωμένο τους.

Πλέον, στις ιστορίες πεπρωμένου, οι πρωταγωνιστές αλλάζουν τη δεδομένη κακή τους τύχη, και απολαμβάνουν ένα αίσιο τέλος. Στον μύθο του Πέλοπα, για παράδειγμα, είναι η ίδια η Κλωθώ που τον επαναφέρει στη ζωή όταν ο πατέρας του, ο Τάνταλος, τον κόβει σε κομμάτια και τον μαγειρεύει για να τον προσφέρει ως γεύμα στους θεούς και να δοκιμάσει την παντογνωσία τους.

Στον μύθο του Μελεάγρου, η μητέρα του, Αλθαία, κρύφτηκε για να ακούσει τις Μοίρες και άκουσε πως το παιδί θα πέθαινε σε λίγες ώρες, μόλις καίγονταν τελείως το πυρωμένο ξύλο που βρίσκονταν ήδη στο τζάκι. Η μητέρα έσβησε το ξύλο και το έκρυψε σε ένα μπαούλο, κρατώντας το μυστικό από όλους. Έτσι, ο γιος της έζησε για πολλά χρόνια, μεγάλωσε και έγινε ένας γενναίος πολεμιστής. Η ιστορία, όμως, δεν έχει καλό τέλος. Κάποια στιγμή, ο Μελέαγρος μάλωσε με τον θείο του και πάνω στον θυμό του τον σκότωσε. Μόλις η μητέρα του έμαθε για τον θάνατο του αδερφού της, έκαψε το ξύλο που κρατούσε τον γιο της ζωντανό και μόλις εκείνο κάηκε εντελώς, άφησε ο Μελέαγρος την τελευταία του πνοή. Αν και στο τέλος η προφητεία εκπληρώνεται, η διαφορά εδώ είναι ότι η μοίρα του Μελέαγρου δεν εξαρτάται πλέον αποκλειστικά από την θεϊκή βούληση, αλλά παρεμβαίνουν οι ανθρώπινες ενέργειες. Αυτό γίνεται ακόμα πιο ξεκάθαρο στον μύθο της Άλκηστης και του Αδμήτου. Όταν ο Άδμητος αρρώστησε βαριά και πέθανε, η Άλκηστη παρακάλεσε τις Μοίρες να τον φέρουν πίσω. Εκείνες δέχτηκαν, αλλά για να του χαρίσουν τη ζωή έπρεπε κάποιος άλλος να πάρει τη θέση του. Κανένας, όμως, δεν δέχτηκε να πεθάνει στη θέση του Αδμήτου, ούτε καν οι γονείς του, παρά μόνο η Άλκηστη και έτσι, ο Άδμητος γύρισε στη ζωή. Όμως, καθώς ο Θάνατος ερχόταν να πάρει την Άλκηστη, τον σταμάτησε ο Ηρακλής, πάλεψε μαζί του και τον νίκησε. Με αυτόν τον τρόπο, το ζευγάρι έζησε ευτυχισμένο μέχρι τα βαθιά γεράματα.

Αντίστοιχες ιστορίες αλλαγής του πεπρωμένου συναντάμε και στην Κορέα, με την διαφορά ότι εδώ υπάρχει η αντίληψη πως η καλή μοίρα είναι δυνατόν να μοιραστεί ή να περάσει από τον έναν άνθρωπο στον άλλο. Γενικότερα, πιστεύεται ότι η τύχη ενός ανθρώπου δημιουργείται ή αλλάζει μέσα από τις ανθρώπινες ενέργειες. Στο παραμύθι «Δανειζόμενος την Τύχη ενός Άλλου» (남의 복 빌려 산 사람), ένας άνθρωπος που η μοίρα του ήταν να είναι φτωχός, παίρνει από τους θεούς την άδεια να δανειστεί προσωρινά την μοίρα ενός άλλου. Συγκεκριμένα, ένας φτωχός ξυλοκόπος που δούλευε σκληρά, παρατήρησε πως όσα ξύλα και να έκοβε σε μια μέρα, την επομένη εξαφανίζονταν. Ο άντρας αποφάσισε να κρυφτεί ανάμεσα στα δεμάτια και να παρακολουθήσει για να μάθει ποιος του έκλεβε τα ξύλα. Στη μέση της νύχτας, σηκώθηκε ένας ανεμοστρόβιλος που μετέφερε τα ξύλα, μαζί με τον ξυλοκόπο, στον ουρανό. Εκεί, ο ξυλοκόπος βρήκε την ευκαιρία να ζητήσει από τους θεούς να του δώσουν μια καλύτερη ζωή. Καθώς, όμως η ζωή κάθε ανθρώπου είναι προκαθορισμένη, αυτό δεν μπορούσε να γίνει, αλλά για να τον απαλλάξουν από τα βάσανα, οι θεοί τον άφησαν να δανειστεί προσωρινά την μοίρα ενός άλλου ανθρώπου, που ονομαζόταν Chabok. Έτσι, ο ξυλοκόπος έγινε πολύ πλούσιος. Όταν έφτασε η στιγμή για να επιστρέψει ο ξυλοκόπος την δανεική μοίρα, ένα φτωχό ζευγάρι τον επισκέφτηκε και τη νύχτα η σύζυγος γέννησε έναν γιο που τον ονόμασαν Chabok. Ο ξυλοκόπος αποφάσισε να κάνει αδελφοποιτούς τον δικό του γιο και τον Chabok, έτσι οι δύο οικογένειες έζησαν μαζί και μοιράστηκαν την καλή τύχη.

Η καλή μοίρα, η καλοτυχία, μπορεί να μοιραστεί και μέσω του γάμου. Στην ιστορία για Το Αγόρι που θα Πέθαινε Μικρό αλλά Παντρεύτηκε την Κόρη του Κρατικού Συμβούλου (삼정승 딸 얻은 단명소년),  παρά το πεπρωμένο του να πεθάνει σε μικρή ηλικία, ο νεαρός φεύγει από το σπίτι και παντρεύεται μια κόρη από καλή οικογένεια, κάτι που τον απαλλάσσει από την κακή του τύχη και του φέρνει επιτυχία: Ένας μοναχός επισκέφτηκε ένα πλούσιο σπίτι για να ζητήσει δωρεά και η μητέρα είπε στον γιο της να του δώσει λίγο ρύζι. Ο μοναχός, κοίταξε με οίκτο το πρόσωπο του αγοριού και όταν η μητέρα ρώτησε τι συμβαίνει, εκείνος απάντησε ότι ο γιος της ήταν προορισμένος να πεθάνει σύντομα αν συνεχίσει να μένει στο σπίτι και ότι ο μόνος τρόπος να σωθεί ήταν να φύγει και να παντρευτεί την κόρη του κρατικού συμβούλου. Οι γονείς του αγοριού, όμως, δεν είχαν τρόπο να παντρέψουν τον γιο τους με την κόρη μιας τόσο σημαντικής οικογένειας και έτσι έπεσαν σε θλίψη. Όταν το αγόρι έμαθε τη μοίρα του, έφυγε από το σπίτι και περιπλανήθηκε στη χώρα. Όταν έφτασε στη Σεούλ, έμεινε στο σπίτι ενός έμπορου κόκκινου χυλού (patjuk), ο οποίος τον ρώτησε γιατί περνούσε τις μέρες του άσκοπα. Αφού άκουσε την ιστορία του, ο έμπορος θέλησε να τον βοηθήσει και ζήτησε από την κόρη του, που δούλευε ως υπηρέτρια στο σπίτι όπου σπούδαζαν οι κόρες του κρατικού συμβούλου, να βοηθήσει το αγόρι. Η υπηρέτρια έβαλε το αγόρι κρυφά μέσα σπίτι και εξήγησε την κατάστασή του στις κόρες του συμβούλου, οι οποίες επέτρεψαν στο αγόρι να κρυφτεί στο δωμάτιό τους. Οι κόρες δίδαξαν το αγόρι και τον βοήθησαν να περάσει τις κρατικές εξετάσεις, ενώ παράλληλα εξήγησαν στους γονείς τους τι είχε συμβεί και έτσι το αγόρι έγινε επίσημα δεκτό ως γαμπρός και έζησε ευτυχισμένος.

H δανεική τύχη, όμως, δεν διαρκεί για πάντα, όπως βλέπουμε και στην ιστορία Η Κόρη του Χασάπη με την Καλή Τύχη (복 타고난 백정의 딸): Πριν από πολύ καιρό, ζούσε στη Σεούλ ένας κρατικός σύμβουλος που είχε έναν μοναχογιό. Καθώς είχε την γνώση να διαβάσει την φυσιογνωμία, είδε ότι ο γιος του γεννήθηκε με τη μοίρα του ζητιάνου. Ταξίδεψε λοιπόν στη χώρα, βρήκε την ταπεινή κόρη ενός χασάπη που γεννήθηκε με καλή τύχη και την έκανε νύφη του. Μετά το θάνατο του συμβούλου, όμως, ο γιος, που δεν ήθελε αυτό τον γάμο, έδιωξε τη γυναίκα του από το σπίτι. Η σύζυγος συνάντησε έναν νεαρό καρβουνιάρη και χάρη στην τύχη της, ανακάλυψε χρυσό στο καμίνι του, οπότε έγιναν και οι δυο πλούσιοι. Η σύζυγος θυμήθηκε ότι τα τελευταία λόγια του πεθερού της ήταν να κάνει ένα συμπόσιο για τους ζητιάνους. Εκεί συνάντησε ξανά τον άντρα της που είχε εντωμεταξύ ξεπέσει. Έτσι το ζευγάρι ενώθηκε ξανά και έζησαν πλούσιοι και ευτυχισμένοι.

Αρκετές φορές, το πεπρωμένο αλλάζει χάρη στην παρέμβαση ενός υπερβατικού όντος. Για παράδειγμα, η ιστορία Τα Επτά Αστέρια του Βορρά και το Αγόρι που θα Πέθαινε Νέο (북두칠성과 단명소년) αφηγείται την ιστορία ενός αγοριού που προοριζόταν να πεθάνει, όμως άλλαξε την μοίρα του προσφέροντας αφοσίωση στη θεότητα Bukduchilseong. Κάποτε ζούσε ένας άντρας που μεγάλωνε έναν μοναχογιό. Μια μέρα ένας μοναχός διάβασε το πρόσωπο του αγοριού και είπε ότι ήταν προορισμένο να πεθάνει σε ηλικία δεκαεννέα ετών και ο μόνος τρόπος να σωθεί  ήταν να ανέβει στην κορυφή του όρους Namsan τη νύχτα και να βρει δυο ηλικιωμένους που έπαιζαν το επιτραπέζιο παιχνίδι baduk. Το επόμενο βράδυ, το αγόρι ανέβηκε στο όρος Namsan βρήκε τους ηλικιωμένους και τους προσέφερε φαγητό και ποτό, παρακαλώντας τους να τον σώσουν. Ο ένας από τους δύο άντρες, που είχε άσχημο πρόσωπο, προσποιήθηκε ότι δεν άκουσε τα παρακάλια του αγοριού, αλλά ο άλλος, με το όμορφο πρόσωπο, είπε ότι θα σώσει το αγόρι και βγάζοντας μια λίστα άλλαξε την ηλικία του αγοριού σε ενενήντα εννέα. Έτσι, το αγόρι συνέχισε να ζει μέχρι την ηλικία των ενενήντα εννέα ετών.

Τελικά η μοίρα είναι προδιαγεγραμμένη;

Σε κάθε εποχή, ο άνθρωπος προσπαθούσε να ελέγξει το πεπρωμένο του, να μάθει με κάποιον τρόπο τι του επιφυλάσσει το μέλλον και να προετοιμαστεί κατάλληλα. Ακόμα και σήμερα δεν είναι λίγοι εκείνοι που καταφεύγουν σε χαρτομάντες, αστρολόγους ή βρίσκουν άλλους τρόπους για να προβλέψουν τι πρόκειται να συμβεί, σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.

Ασφαλώς δεν υπάρχει τρόπος να αποδείξουμε εάν όντως υπάρχει ένα νομοτελειακό σύμπαν στο οποίο τα πάντα είναι προδιαγεγραμμένα. Υπάρχουν πολλές απόψεις, που βασίζονται σε θρησκευτικές ή φιλοσοφικές θεωρίες και κάθε μία δίνει την δική της απάντηση, είτε μοιρολατρική είτε ανθρωποκεντρική. Ήθος ανθρώπω δαίμων, σύμφωνα με τον Ηράκλειτο, ενώ και ο Πίνδαρος επιμένει ότι «Οι σκέψεις σου είναι ο αρχιτέκτονας του πεπρωμένου σου», υποδεικνύοντας την ελεύθερη βούληση. Η μοίρα και το πεπρωμένο πάντα θα απασχολούν τον άνθρωπο, όσο θα αγωνιά για το μέλλον του και θα προσπαθεί να ταξιδέψει ως τα όρια της φιλοσοφικής του σκέψης, δημιουργώντας νέες θεωρίες που θα προστεθούν στις λαϊκές αφηγήσεις, προσφέροντάς μας όμορφες και, αρκετές φορές, διδακτικές ιστορίες, μέσα από τις οποίες μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά στον τρόπο σκέψης και στις παραδόσεις κάθε λαού.

Βιβλιογραφία

Encyclopedia of Korean Folk Literature, The National Folk Museum of Korea, 2013

Britannica Encyclopedia of World Religions, 2006

Νικόλαος Πολίτης, Οι Παραδόσεις του Ελληνικού Λαού, εκδόσεις ΤΑ ΝΕΑ, 2013

Ρόμπερτ Γκρέιβς, Οι Ελληνικοί Μύθοι, Εκδόσεις Πλειάς – Ρούγκας, 1979

Γουόλτερ Μπάρκερτ, Ελληνική Μυθολογία και Τελετουργία, Μορφωτικ΄Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1997

https://folkency.nfm.go.kr/en/topic/detail/5771

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%AF%CF%83%CE%B1

Φωτογραφίες

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%AF%CF%81%CE%B5%CF%82#/media/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Strudwick-_A_Golden_Thread.JPG

https://gr.pinterest.com/pin/2392606035907175/

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%B1%CF%82#/media/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:The_Plague_of_Thebes.jpg

https://m.blog.naver.com/PostView.naver?isHttpsRedirect=true&blogId=klaga&logNo=220337314543&view=img_10

https://en.wikipedia.org/wiki/Extraordinary_You#/media/File:Extraordinary_You.jpg

https://antenna-star.gr/meleagros-o-prigkipas-tis-aitolias

https://ncms.nculture.org/ceremonial/introduction/classic-tale

[Η Πρεσβεία της Κορέας δεν είναι υπεύθυνη για την εγκυρότητα του περιεχομένου και οι απόψεις και συστάσεις που διατυπώνονται αντιπροσωπεύουν τα εμπλεκόμενα άτομα (συντάκτης του κάθε άρθρου) και δεν αποτελούν άποψη ή σύσταση της Πρεσβείας της Κορέας]