Κορεάτικες προλήψεις για την γρουσουζιά και την καλοτυχία

Κάθε λαός έχει τις προλήψεις του, είτε θετικές που φέρνουν τύχη, είτε αρνητικές που πρέπει να αποφεύγονται για να μην πέσουμε θύματα της κακοτυχίας τους. Έτσι και στην Κορέα υπάρχουν πράγματα και πράξεις που θεωρούνται τυχερά ή κακότυχα. Φυσικά, σήμερα η πίστη στης προλήψεις δεν είναι τόσο έντονη, αν και κάποιες ενδέχεται να υπάρχουν ως καθημερινές συνήθειες, όπως στην Ελλάδα το ξεμάτιασμα, να μπαίνουμε σε καινούργιο σπίτι με το δεξί, ή να χτυπάμε ξύλο όταν λέμε ή ακούμε κάτι δυσοίωνο. Κάποιες προλήψεις, μάλιστα, είναι κοινές σε Ελλάδα και Κορέα.

Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, θεωρείται γρουσουζιά να δίνεις δώρο στον αγαπημένο σου άρωμα ή μαντίλι, επειδή σημαίνει χωρισμό. Στην Κορέα, αυτή τη σημασία έχουν τα παπούτσια. Δεν πρέπει ποτέ να δώσεις παπούτσια ως δώρο στον σύντροφό σου, διαφορετικά θα σε εγκαταλείψει, θα φύγει μακριά σου. Επίσης, δεν πρέπει να του δώσεις να φάει φτερούγες κοτόπουλου, γιατί τότε θα “πετάξει” μακριά σου.

Από την άλλη, ποιος δεν έχει ακούσει την συμβουλή που έδιναν οι γιαγιάδες στην Ελλάδα, λέγοντας την φράση “Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχια σου μην κόψεις, την Κυριακή να μην λουστείς, αν θέλεις να προκόψεις”. Στην Κορέα, υπάρχουν κάποιες αντίστοιχες προλήψεις. Για παράδειγμα, αν λουστείς την Πρωτοχρονιά, θα ξεπλύνεις την καλή σου τύχη, ή αν λουστείς πριν από ένα σημαντικό τεστ, ίσως “ξεπλύνεις” όλη τη γνώση που απέκτησες μελετώντας. Όσο για τα νύχια, στην Κορέα πιστεύουν πως δεν είναι καλό να τα κόβεις την νύχτα. Μάλιστα ένας μύθος λέει ότι ένας αρουραίος μετατράπηκε σε άνθρωπο αφού έφαγε ένα κομμένο νύχι του και πήρε την θέση του συγκεκριμένου ανθρώπου στο σπίτι του. Με μια πιο λογική ματιά, η δεισιδαιμονία θα μπορούσε να προέρχεται από τότε που δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα, οπότε καλό ήταν να μην κόβει κάποιος τα νύχια του τη νύχτα για να μην τραυματιστεί στο σκοτάδι.

Μια ακόμα κοινή πρόληψη είναι να αποφεύγει κάποιος να πηδάει πάνω από άλλους, ειδικά πάνω από παιδιά, γιατί τότε δεν θα ψηλώσουν. Βλέποντας πόσο έχει μεγαλώσει ο μέσος όρος ύψους στην Κορέα τα τελευταία χρόνια, ίσως θα έπρεπε να ακολουθήσουμε την συμβουλή.

Αναφορικά με τους καθρέφτες, μάλλον παντού στον κόσμο υπάρχει μια δεισιδαιμονία. Στην Ελλάδα έχεις επτά χρόνια γρουσουζιά αν σπάσεις έναν, ενώ στην Κορέα καλό είναι να μην βάζεις καθρέφτη ακριβώς μπροστά στην πόρτα, επειδή αντανακλά την καλοτυχία και δεν την αφήνει να μπει στο σπίτι.

Στην Ελλάδα, ο γρουσούζικος αριθμός είναι το 13. Πολλά ξενοδοχεία δεν έχουν δωμάτιο με αυτό το νούμερο, αλλά περνάνε από το 12 στο 14. Στην Κορέα, ο γρουσούζικος αριθμός είναι το 4. Αυτή η δεισιδαιμονία προέρχεται από την Κίνα, όπου η λέξη για τον αριθμό “τέσσερα” ακούγεται παρόμοια με τη λέξη “θάνατος” και οι σινο-κορεάτικοι αριθμοί που χρησιμοποιούνται σε αρκετές περιπτώσεις, για παράδειγμα όταν αναφερόμαστε σε ορόφους, έχουν τις ρίζες τους στην κινεζική γλώσσα. Πολλοί ανελκυστήρες στην Κορέα χρησιμοποιούν το γράμμα "F" στη θέση του αριθμού "4" για τον τέταρτο όροφο.

Κακοτυχία μπορεί να φέρει και το κούνημα των ποδιών. Στην παραδοσιακή κορεατική κουλτούρα, τα πόδια συμβολίζουν τον πλούτο και την ευημερία, οπότε αν κουνάς τα πόδια σου, διώχνεις από πάνω σου τον πλούτο.

Κάποιες προλήψεις σχετίζονται με ζώα. Για παράδειγμα, Μια κορεατική δεισιδαιμονία λέει ότι αν αγγίξεις μια πεταλούδα και μετά αγγίξεις τα μάτια σου, θα τυφλωθείς. Επίσης, κάποιος μπορεί να μετατραπεί σε αγελάδα αν ξαπλώσει αμέσως μετά το γεύμα. Ένας μύθος, μάλιστα, μιλάει για έναν τεμπέλη που δεν άκουγε την συγκεκριμένη συμβουλή της μητέρας του και ξάπλωνε πάντα μετά το φαγητό, με αποτέλεσμα να μεταμορφωθεί σε αγελάδα και να είναι αναγκασμένος να δουλεύει κάτω από το μαστίγιο του αφεντικού.

Οι προλήψεις σχετικά με την κακοτυχία δεν σταματούν εδώ. Το να πατήσεις το πόδι σου στο κατώφλι μπορεί να φέρει ατυχία. Επειδή όταν κάποιος πέθαινε το σώμα του έμενε για κάποιο χρονικό διάστημα στο σπίτι και κατόπιν τον έβγαζαν σε ένα φέρετρο, το κατώφλι της εξώπορτας συμβόλιζε το όριο μεταξύ του κόσμου των ζωντανών και του ταξιδιού για τον άλλο κόσμο.  

Μιας και έγινε αναφορά για την άλλη ζωή, ας δούμε και κάποιες δεισιδαιμονίες που σχετίζονται με τα πνεύματα, τα οποία φαίνεται πως τα προσελκύει το σφύριγμα και συγκεκριμένα όταν κάποιος σφυρίζει το βράδυ. Σε άλλη εκδοχή, το βραδινό σφύριγμα μπορεί να προσκαλέσει φίδια.

Τα πνεύματα, μάλιστα, ενδέχεται να σε ακολουθήσουν αν μετακομίσεις σε καινούργιο σπίτι κάποιες συγκεκριμένες μέρες του μήνα. Σύμφωνα με τη λαογραφία, αυτή η δραστηριότητα εμποδίζει τα πνεύματα να προχωρήσουν προς τον ουρανό, γι’ αυτό πρέπει να επιλέξεις τις σωστές ημερομηνίες σύμφωνα με το ημερολόγιο 손없는날 달력 (soneomneunnal dallyeok), που δείχνει ποιες μέρες δεν έχουν πνεύματα.

Κάποιες φορές τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμη πιο επικίνδυνα από μια απλή κακοτυχία. Για παράδειγμα, το να γράφεις ονόματα με κόκκινο μελάνι είναι απειλή θανάτου. Στο παρελθόν έγραφαν τα ονόματα των νεκρών στο οικογενειακό μητρώο με κόκκινο μελάνι, επομένως, το να γράψεις το όνομα κάποιου με κόκκινο χρώμα σημαίνει είτε ότι έχει πεθάνει, είτε ότι εύχεσαι το κακό του. Ακόμα και σήμερα οι Κορεάτες θεωρούν μεγάλη αγένεια να γράψεις το όνομα κάποιου με κόκκινο μελάνι.

Μια κάπως πιο περίεργη πρόληψη είναι ο φόβος ότι αν κοιμηθείς σε κλειστό δωμάτιο με τον ανεμιστήρα αναμμένο, μπορεί να πεθάνεις. Η πεποίθηση φέρεται να ξεκίνησε το 1927, όταν δημοσιεύτηκε ένα άρθρο σε εφημερίδα της εποχής που προειδοποιούσε ότι η νέα τεχνολογία του ηλεκτρικού ανεμιστήρα συνοδεύεται από ιατρικούς κινδύνους όπως ναυτία, παράλυση προσώπου, ακόμη και ασφυξία, διότι ο ανεμιστήρας ανακυκλώνει τον ίδιο αέρα, δεν τον ανανεώνει, με αποτέλεσμα ο χρήστης να πνίγεται τελικά από το διοξείδιο του άνθρακα που παράγει η ίδια του η αναπνοή.

Δεν υπάρχουν, όμως, μόνο αρνητικές προλήψεις. Περνώντας σε μια πιο ευχάριστη νότα, ας δούμε τι μπορεί να μας φέρει καλοτυχία.

Είδαμε ότι ο αριθμός 4 θεωρείται γρουσούζικος. Υπάρχουν, όμως και τυχεροί αριθμοί στην Κορέα, οι οποίοι λέγεται ότι συνδέονται με την τύχη και την ευημερία. Συγκεκριμένα, αριθμοί όπως το 3, το 8 και το 9 θεωρούνται συχνά τυχεροί.

Αναφέρθηκε προηγουμένως πως αν λουστείς το βράδυ πριν τις εξετάσεις, μπορεί να “ξεπλύνεις” την γνώση. Αν όμως φας κάτι κολλώδες, όπως μια καραμέλα ή το παραδοσιακό γλύκισμα yeot, η γνώση θα “κολλήσει” και θα μείνει στο μυαλό σου. Προσοχή, όμως, γιατί η κατανάλωση ολισθηρού φαγητού όπως η σούπα με φύκια έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και θα κάνει τον μαθητή να “γλιστρήσει” και να πέσει χαμηλά στον βαθμολογικό πίνακα.

Τέλος, κάτι που πρέπει να προσέξει όποιος θέλει να πλουτίσει. Αν δεις στον ύπνο σου γουρούνι, θα σου φέρει χρήματα. Σε πολλές χώρες, οι χοίροι θεωρούνται συχνά ως βρώμικα ζώα, αλλά στην Κορέα αντιπροσωπεύουν τη γονιμότητα και τον πλούτο. Οι χοίροι συμβολίζουν τα χρήματα, επειδή ο κινέζικος χαρακτήρας που σημαίνει γουρούνι προφέρεται don, μια λέξη που σημαίνει “χρήματα” στα κορεατικά. Επομένως αν δούμε ένα τέτοιο όνειρο, ας αγοράσουμε ένα λαχείο. Ποτέ δεν ξέρεις…

Πηγή και φωτογραφίες

https://www.90daykorean.com/korean-superstitions-that-just-may-save-your-life/

https://theculturetrip.com/asia/south-korea/articles/10-superstitions-that-koreans-still-believe-today/

https://medium.com/story-of-eggbun-education/korean-superstitions-1-813386d3fe7b

[Η Πρεσβεία της Κορέας δεν είναι υπεύθυνη για την εγκυρότητα του περιεχομένου και οι απόψεις και συστάσεις που διατυπώνονται αντιπροσωπεύουν τα εμπλεκόμενα άτομα (συντάκτης του κάθε άρθρου) και δεν αποτελούν άποψη ή σύσταση της Πρεσβείας της Κορέας]